Een lab uitslag zet mijn dag op z’n kop

HELVOIRT – 3 juni 2019. Mijn bel-dienst begint en ik krijg een verontrustend telefoontje van een medisch microbioloog uit het laboratorium. Uit een bloedonderzoek blijkt dat verschillende familieleden zijn besmet met hepatitis A. Een besmettelijke leverontsteking, ook wel bekend als geelzucht.

Volwassenen kunnen hier erg ziek van worden. Geel zien, donkere urine en verkleurde ontlasting zijn kenmerken van het virus. Kinderen ervaren vaak geen klachten. Dat is verraderlijk, want het is dan niet duidelijk dat een kind de ziekte verspreidt. Sommige kinderen worden wel ziek en krijgen buikpijn, koorts of zijn misselijk.

Denken en meteen doen!
Na overleg met de huisarts, bezoek ik de volgende dag de familie. Na voorlichting over de ziekte, start ik met wat wij noemen ‘bron- en contactonderzoek’. Via een vragenlijst breng ik in kaart waar de familieleden zijn geweest, wat ze hebben gegeten, waar ze naar de wc gaan en met wie ze de afgelopen weken contact hadden. Als ik alle informatie in kaart heb gebracht, maak ik samen met mijn collega (arts infectieziekten) een actieplan.

Kans op besmetting
Het duurt twee tot zeven weken voordat mensen van het virus ziek worden. Besmettelijk ben je één week voor je geel gaat zien, tot één week erna. Het gezin maakt gebruik van dezelfde wc, ze hebben ook bezoek gehad. Besmet raken met hepatitis A, gebeurt via de ontlasting. De familieleden en de bezoekers hebben een vaccinatie nodig. Die beschermt één jaar en helpt ook tegen de verschijnselen van de ziekte.

Risico voor twintig peuters en hun leidsters 
Binnen het gezin is ook een kindje besmet. Zij speelt regelmatig op een kinderdagverblijf. Kinderen vergeten vaak hun handen (goed) te wassen, de hygiëne van kinderen op wc’s is niet optimaal. Hierdoor verspreidt de ziekte zich sneller. Met de directeur van het kinderdagverblijf bekijk ik welke kindjes risico lopen. De arts en ik besluiten twintig peuters en zes leidsters te vaccineren.

Voorlichting op het kinderdagverblijf
Om de ouders zo goed mogelijk te informeren, maak ik brieven klaar. Ik nodig ze uit op het kinderdagverblijf voor een voorlichting. Daar beantwoord ik al hun vragen. Wat zijn de symptomen? Hoeveel risico loopt mijn kind? Is het vaccin veilig? Zijn er kosten aan verbonden? Ik beantwoord de vragen zorgvuldig en probeer de ouders gerust te stellen. Ik druk iedereen op het hart goed de handen te wassen. Goede hygiëne is altijd belangrijk, en zeker nu.

Een traan en een lach
het vaccineren doen we op het consultatiebureau, daar zijn de kindjes al gewend. De coördinatie van deze dag ligt bij mij. Mijn collega-arts controleert alle gezondheidsverklaringen en bekijkt of het verantwoord is om de kindjes te vaccineren. Alle kinderen worden veilig gevaccineerd. Natuurlijk zijn er tranen, maar de jeugdverpleegkundigen zorgen ervoor dat de kindjes weer lachend de deur uitgaan: gezond en beschermd.

Voorkomen dat meerdere mensen ziek worden 
Dat is waarvoor ik het elke dag doe. Bij de GGD melden huisartsen, specialisten, kinderdagverblijven of zorginstellingen een infectieziekte of vermoeden hiervan. Als er meerdere mensen ziek zijn, kan er sprake zijn van een besmettelijke ziekte. Die willen we zo snel mogelijk opsporen, zodat de ziekte zich niet verder verspreidt. Natuurlijk proberen we ook te achterhalen waar de besmetting vandaan komt. Helaas wordt de bron niet altijd gevonden. Zo ook deze keer niet. Maar gelukkig is verdere verspreiding wel voorkomen.

Mijn werk, een schot in de roos
Elke dag is anders en soms draait mijn dag 180 graden. Ik houd van die afwisseling! Bij kinderen wil ik extra snel handelen. Op de intensive care, waar ik vroeger werkte, zag ik ze binnenkomen. Doodziek bijvoorbeeld van een meningokokkenbacterie, de veroorzaker van hersenvliesontsteking. Dat beeld vergeet ik nooit. Het raakt me. Gelukkig kan ik bij de GGD op tijd mensen en kindjes beschermen. Voorkomen is toch echt beter dan genezen!