Column Corvers: Rode kaart

HELVOIRT – 25 januari 2023. Het meest opmerkelijke van het interpellatiedebat in de Vughtse gemeenteraad op 20 januari over de tijdelijke woningen zit misschien nog wel in het dankwoord van wethouder Fons Potters.

Nadat de raad met een nipte meerderheid het vertrouwen in hem had opgezegd bedankte Potters zijn collega-wethouders Yvonne Vos (CDA) en Toine van de Ven (PvdA/GL): “Op veel dossiers hadden we raakvlakken maar ook persoonlijk heb ik het als geweldig ervaren om met jullie te mogen samenwerken.” Daar konden VVD-wethouder Mark du Maine en de burgemeester het mee doen! Zij werden opvallend genoeg niet genoemd. Het zegt alles over de verstoorde verhoudingen die er kennelijk (ook) binnen het college waren.

Potters wordt verweten dat hij raad niet juist heeft geïnformeerd. De raadsinformatiebrief over tijdelijke woningen leidde tot veel commotie en onrust onder Vughtse inwoners. Een onderzoeksrapport dat in de brief wordt genoemd is er niet; er bleek überhaupt geen onderzoek gedaan. De tekortkomingen in die brief van 1 november werden overigens door de meeste fracties pas onderkend toen inwoners aan de bel trokken.

De kaarten waren voorafgaand aan het debat al geschud. Behalve Gemeentebelangen (GB) en PLV had ook de VVD, daags voor het debat al zeer kritisch, de hakken stevig in het zand gezet. De fractie had haar standpunt al bepaald evenals de fractie Prinsen: steun voor de motie van wantrouwen van GB en PLV. De VVD had voorkennis van het stemgedrag van Désirée Prinsen, zo liet Nathalie Pullens (VVD) bij NOVO3 doorschemeren. De VVD wist derhalve dat steun aan die motie een meerderheid van twaalf stemmen betekent en dat Potters dan zijn biezen kon pakken.

Maar niet alleen de oppositie en VVD waren zeer kritisch. De motie van afkeuring van de coalitiepartijen PvdA/GL en CDA is veelzeggend over hoe zij denken over het functioneren van de inmiddels vertrokken wethouder. Een ‘directe rode kaart’ zou een te zwaar oordeel zijn, vonden zij. Maar een motie van afkeuring, die aanvankelijk een motie van treurnis was maar op verzoek van de SP werd omgezet in een zwaardere ‘tik op de vingers’, zou ook een flinke dreun zijn geweest voor de wethouder. Over die motie werd niet meer gestemd.

Extra pijnlijk voor D66 is dat Désirée Prinsen de oppositie plus VVD aan een meerderheid hielp bij de stemming over de motie van wantrouwen. Prinsen, het tweede raadslid dat D66 sinds de verkiezingen is kwijtgeraakt, koos er na een fikse aanvaring met fractie en bestuur van D66 voor zelfstandig de raad in te gaan. Het nieuwe raadslid sprak in het debat ferme taal hoewel zij “nog geen scherp beeld heeft” van de Vughtse dossiers, zoals zij liet weten. Maar dat was kennelijk geen reden voor enige terughoudendheid. Zij verweet de wethouder “bestuurlijk broddelwerk” en wilde “geen spelletjes, geen achterkamertjes”. Maar waar die woorden op zijn gebaseerd werd op geen enkele manier onderbouwd.

Hoe nu verder? Het is uitgesloten dat de coalitie Gemeentebelangen vraagt een wethouder te leveren. Daarvoor zijn de verhoudingen te verstoord, zoals ook deze week weer blijkt. Rutger Jans (CDA) laat in het Brabants Dagblad weten dat Gemeentebelangen “een persoonlijke vete heeft uitgevochten met Potters”. Toevoeging aan de coalitie van de PLV, fractie Prinsen of de SP ligt evenmin voor de hand.

De meest logische ‘oplossing’ is dat de minderheidscoalitie van VVD, PvdA/GL en CDA doorgaat en wisselende meerderheden probeert te vinden. Met elf raadszetels (van de 23) is dat een kansrijke opgave. Verreweg de meeste dossiers worden in de lokale politiek met ruime meerderheid aangenomen. Bovendien ligt er een Coalitieakkoord dat formeel geen status meer heeft maar dat D66 mede heeft opgesteld. Gedoogsteun van die partij mag -ondanks alles- bij veel dossiers worden verwacht.