Oorzaak brand Haarendael onbekend, instortingsgevaar belemmert onderzoek

HAAREN – 2 september 2019. De oorzaak van de omvangrijke brand op landgoed Haarendael voorbije zaterdag  is nog niet bekend. Dat zal ook nog wel even duren vanwege de toestand van het uitgebrande gebouw. Het is volgens deskundigen niet betrouwbaar om de resten van het historisch gebouw te betreden. Daardoor kan de politie geen onderzoek in het gebouw verrichten. Dat is bekend gemaakt op een maandagmorgen gehouden speciale uitgeschreven persconferentie in het gemeentehuis van de gemeente Haaren.

Volgens Ruud Haveneers  van de brandweer is er maar één brandhaard aangetroffen in het hoofdgebouw van het monumentale historische pand.  Hij vertelt: “We hadden snel in de gaten dat het ons niet ging lukken om het gebouw te redden. Het was onbegonnen werk. Reden voor ons om van bovenaan te gaan blussen. Daarvoor hebben we meerdere hoogwerkers ingezet. Wel zagen we kans om de bouwkundige verbinding te verwijderen tussen het hoofdgebouw en de kapel. De kapel wisten we te redden met daarin ook veel spullen van het oorlogsmuseum.  We zijn begonnen met de brandkranen aan te sluiten en gaande weg een groot water te zoeken voor verzekering van continue toevoer van bluswater. Daarvoor was een waterpijp van enkele kilometers lengte noodzakelijk. De brand bestreden we op een gegeven moment met wel honderd brandweerlieden. ” Wethouder Harry van Hal hielp de brandweerman met de locatie waar het water vandaan kwam: “Uit de Broekley in de buurt van het Oude Nest aan de N65. Een beetje op de grens tussen Helvoirt en Vught.”   

Instortingsgevaar

De politie is met het onderzoek naar de oorzaak van de brand gestart. Marcel van Dinther van de politie Noord-Oost Brabant:” De getuigen worden gehoord. Het zoeken naar sporen in het gebouw is veel te gevaarlijk. Het gebouw is niet benaderbaar. Instortingsgevaar dreigt. De muren staan alleen nog overeind. De brand heeft de stevigheid flink aangetast.”

Het imposante historische gebouw heeft lange tijd onbeheerd staan te verpauperen. Eigenaar Vugts wilde er medewerkers van zijn bedrijf in onderbrengen voor toezicht. Wethouder Harry van Hal adviseerde, volgens zijn zeggen, eigenaar Vugts een verzoek bij de gemeente in te dienen voor bewoning.  Harry van Hal: “Er  is nooit een verzoek ingediend in het kader van antikraak. We hebben wel een verzoek gekregen voor bewoning. Juist over dit besluit van het college hebben we vandaag, maandag, een afspraak met de heer Vugts. Die afspraak hebben we vanmiddag. Ons besluit was toestemming te geven voor bewoning van acht personen in het koetshuis. Het koetshuis staat buiten het hekwerk los van het monumentale gebouw dat nu door brand is verwoest. Het zijn minder personen dan eerder door de eigenaar gevraagd.”

Van Hal wist te vertellen dat hij gezamenlijk met de eigenaar en de verantwoordelijke instanties wil kijken wat mogelijk is nu alles lijkt te zijn verwoest.  Van Hal : “Uit ervaring weet ik dat er veel kan. Dan denk ik aan de grote brand bij het monumentale kasteel Zwijnsbergen in Helvoirt. Dat kasteel leek aanvankelijk ook verloren. Nu is het in oude luister herbouwt. Dat is al weer een aantal jaren geleden.” Over herstel gaan blijkbaar meerdere instanties zoals de gemeente, de provincie en Rijksmonumentendienst. Daar kwam tijdens de persconferentie geen duidelijkheid over.

Englandspiel

Komende zaterdag zou er een tentoonstelling zijn over Englandspiel in het door brand verwoeste gebouw. Spullen voor een expositie zoals een parachute en ander historisch materiaal zijn in vlammen opgegaan.  Englandspiel gaat over geheim agenten die vanuit Engeland terug naar Nederland kwamen via droppings maar direct in Duitse handen vielen.

In het kader van de bevrijding 75 jaar waren er binnenkort activiteiten gepland in het museum Gedenkplaats Haaren in het bijzondere voormalige seminarie.  Die activiteiten zullen wel doorgaan maar op een andere plaats in Haaren. 

Paviljoens verspreid over het 33 ha tellende landgoed  Haarendael hebben geen schade opgelopen door de enorme brand wist de persvoorlichter van de gemeente Haaren te vertellen. In de verre omgeving van de brand klaagden bewoners over de rookontwikkeling en de stank die de huizen binnendrong.

Van onze correspondent