De afgelopen periode is er al veel geschreven over de toekomst van onze gemeente. Vaak werd dat vanuit de emotie gedaan of werden niet onderbouwde beweringen gedaan; een enkele keer kwamen feiten over het voetlicht.
In de brochure die begin juli bij u huis aan huis is bezorgd, zijn door een extern bureau aan aantal feiten op een rij gezet en vergeleken met de ons omringende gemeenten. Het is een momentopname en het is niet uitputtend in alle details, maar de hoofdpunten staan daarin wel vermeldt. De belangrijkste punten zijn dat de woonlasten (afhankelijk van het profiel) bij ons niet het laagste, maar ook niet het hoogste zijn. Op klanttevredenheid bij de maatschappelijke ondersteuning scoren we beter dan gemiddeld. Financieel staan we er goed voor; een structureel sluitende begroting en een mooi eigen vermogen.
Wat worden de inwoners van de gemeente Haaren er nu wijzer van bij een opsplitsing?
Dat is een lastige vraag om te beantwoorden. Naast het verdelen van het grondgebied, inwoners en ambtenaren naar de omliggende gemeenten, worden ook schulden en bezittingen(het vermogen) van de gemeente verdeeld. Het is dan straks aan de raad (en het college) van de ontvangende gemeente om te beslissen wat ermee gedaan wordt.
Voor enkele van die gemeenten staan grote investeringen in de infrastructuur op stapel. We weten dat grote projecten vaak met budgetoverschrijdingen te kampen hebben, ook al wordt er in de voorbereiding geprobeerd de financiële risico’s zoveel mogelijk in te perken. Hoe dat uit gaat pakken en of u als mogelijk toekomstige inwoner daarin (door verhoging van gemeentelijke lasten) een bijdrage moet leveren, is nog onduidelijk, maar het risico daarop is groot.
Als delen van de gemeente Haaren onderdeel van omliggende gemeenten worden, betekent dat niet automatisch dat er in onze dorpen meer voorzieningen komen. Middelbare scholen e.d. blijven staan waar ze staan. De werkgelegenheid zal niet toenemen, omdat grote industriële bedrijven zich niet sneller hier gaan vestigen. Onze gemeente is actief bezig beleid voor vrijkomende agrarische gebouwen te ontwikkelen en loopt daarin voorop. Dit is voor onze gemeente belangrijk en het biedt nieuwe economische kansen.
Voor gemeentelijke voorzieningen geldt dat het aan de raden en colleges van de nieuwe gemeenten is, om te beslissen of er voorzieningen bijkomen of afgaan. Op een andere schaal kunnen er andere afwegingen gemaakt worden.
Qua financiën staan we er als gemeente het beste voor (zie pagina 13 van de brochure). Per inwoner hebben we een eigen vermogen van € 441. Andere gemeenten, met uitzondering van Tilburg, hebben een soms forse schuld per inwoner. Die zal bij hen op één of andere wijze in de toekomst ingelost moeten worden. Een gemeente is geen spaarbank, maar het betekent dat we er in Haaren nu goed voor staan. Eventuele tegenvallers kunnen we opvangen. Dat eigen vermogen dient, wat het CDA betreft, voor het op peil houden van voorzieningen in onze dorpen gebruikt te worden. Of dat na een opsplitsing gebeurt, is aan de ontvangende gemeente. Het geld kan dus ook aan andere zaken worden besteed dan voor voorzieningen in onze dorpen.
Een veel gehoord argument vóór opsplitsing is dat we al veel samenwerken met andere gemeenten en weinig nog zelf doen. Volgens onderzoek van de Radboud Universiteit hebben Nederlandse gemeenten gemiddeld 17 samenwerkingsverbanden. Daarin wordt regionaal of bovenregionaal op specifieke onderwerpen samengewerkt. De gemeente Haaren wijkt hiervan niet af. Bij een herindeling van gemeente Haaren, zal dat niet veel anders worden.
In december 2016 heb ik al geschreven dat het vreemd is de Haarense situatie uit te zonderen van de nog te voeren, provinciebrede discussie over de bestuurlijke indeling van Noord Brabant. Er is geen sprake van een dreigend faillissement van de gemeente, ook niet van een bestuurlijke of organisatorische chaos. Een noodzaak om de discussie over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Haaren naar voren te halen is er niet. Beter is het om het proces over de bestuurlijke toekomst van de gemeente Haaren samen te laten lopen met de grotere discussie over het gebied tussen Tilburg, Den Bosch en Best/Eindhoven. Dan kunnen er stappen gezet worden om in één keer een goede bestuurlijke structuur voor het groene gebied tussen de steden neer te zetten.
Wat zijn de voordelen van het nù opsplitsen voor de inwoners van de gemeente Haaren? Is er nu niets te verbeteren? Zeker wel! Maar voordelen of verbeteringen, die alleen door een herindeling bereikt kunnen worden, zie ik nu niet. Wel zie ik voordelen voor een aantal omliggende gemeenten. Op korte termijn verbetert hun schuldpositie. Er komen bij hen inwoners bij, die kunnen zoals ze nu voor een deel ook al doen, gebruik blijven maken van daar aanwezige voorzieningen. Daarnaast kunnen ze meehelpen toekomstige tegenvallers op te vangen, maar dat is aan de raden van de omliggende gemeenten.

Het is aan u om op 4 oktober door de raadpleging richting te geven!

Namens de CDA fractie
Hein van Poppel
Fractievoorzitter CDA gemeente Haaren