In november 2014 heeft de gemeenteraad van Haaren, onder massale druk van de inwoners, de voorgenomen ambtelijke en bestuurlijke fusie met de gemeenten Boxtel en St.Michielsgestel opgeschort, omdat dit voorstel niet gedragen werd door de inwoners.
Veel inwoners gaven aan meer te zien in een opsplitsing van de gemeente, omdat ze niets met de gemeenten Boxtel en St.Michielsgestel hebben en hun oriëntatie veel meer ligt op Oisterwijk, Vught, Udenhout/Tilburg en voor Esch op Boxtel.
Sinds die tijd is een heel democratisch proces doorlopen: een bureau werd ingehuurd om een plan van aanpak te maken en een scenario onderzoek te begeleiden, een Brede Klankbordgroep werd opgericht en onderzoek gedaan naar 36 scenario’s ,waaruit ook weer uitkwam dat opsplitsen de beste optie was. (De gemeente Haaren wil dat ook, maar pas op termijn, want zij wil bepalen wanneer de 4 andere gemeenten een bestuurskrachtige en toekomstbestendige oplossing kunnen bieden aan de 4 Haarense dorpen.) Een brede volksraadpleging (een referendum) zou als sluitstuk van het gehele proces dienen.
Dat referendum is nooit gehaald. Nu ligt er een raadsvoorstel waarbij men voorlopig gewoon niets gaat doen. Alles wordt op de lange baan geschoven. Hoe kan me nu zonder ACTIEF aan de slag te gaan, goed voorbereid zijn op de toekomstige opsplitsing? De inwoners voelen zich genegeerd en veel tijd, belastinggeld en energie is verspild.
Het geloof in de lokale politiek is beschadigd en dat is niet alleen slecht voor dit traject, maar ook voor de democratie in het algemeen. Ten einde raad heeft de Belangengroep Toekomst Haaren nu een brief gestuurd (zie attach) aan Gedeputeerde Staten van de Provincie t.a.v. mevrouw A. Spierings en haar gevraagd of zij in wil grijpen om de Toekomst van Haaren niet in een onderste Haarense bureaulade te laten verdwijnen.
Brief aan mevrouw Spierings
Gedeputeerde Staten van de Provincie Noord-Brabant t.a.v. Mevrouw A. Spierings Brabantlaan 1 5216 TV ‘s-Hertogenbosch
Haaren, 8 april 2016 Betreft: Bestuurlijke Toekomst Haaren hangt van u af
Geachte mevrouw Spierings, Zoals u ongetwijfeld bekend is speelt in de gemeente Haaren al sinds oktober 2014 de kwestie over de bestuurlijke toekomst van deze gemeente. De Belangengroep Toekomst Haaren wendt zich nu ten einde raad tot u, omdat het zich laat aanzien, dat het hele proces, dat wij doorlopen hebben dreigt te eindigen in een bureaulade.
Om u deelgenoot te maken van het doorlopen traject, hebben wij het geheel nog eens chronologisch voor u op een rij gezet:
• 9 oktober 2014 lag er een Opiniërend stuk van het College aan de Raad – Bijlage 1 – voor, over de Toekomst van de gemeente Haaren; want zelfstandig blijven sloot niet aan bij de Provinciale visie van veerkrachtig bestuur en Haaren had niet de vereiste omvang om de daarbij behorende taken goed uit te kunnen voeren. In het opiniërend stuk stond dat er, ook na de dialoogavonden in september 2014, geen enkel argument was om niet ambtelijk samen te gaan werken en op termijn te fuseren met de gemeenten Boxtel en St. Michielsgestel.
• Een aantal inwoners van de gemeente Haaren was het met dat opiniestuk niet eens en op 9 oktober 2014 gaf Frank de Werdt, een inwoner van de gemeente, namens een aantal inwoners, tijdens het spreekrecht voor burgers aan dat de deze opinie niet werd gedeeld door de burgers;
• Deze burgers verenigden zich in de Belangengroep Toekomst Haaren, stelden het “Manifest Belangengroep Toekomst Haaren” op, verspreidde posters in de dorpen en hield in korte tijd een enquête in de 4 dorpen. De Belangengroep verzamelde duizenden handtekeningen, waarbij de burgers zich duidelijk uitspraken tegen de beoogde samenwerking en op termijn samenvoeging met Boxtel en St. Michielsgestel- Bijlage 2 ;
• Op 20 november 2014 werden deze handtekeningen onder massale belangstelling van de inwoners door Peter Dirks, namens de Belangengroep, aangeboden aan de burgemeester. De raad kwam tot de conclusie, dat de burgers een andere richting op wilden dan zij voorstonden én de raad wilde de geluiden van de burgers serieus nemen. Diezelfde avond werd er unaniem een motie van de raad – Bijlage 3 – aangenomen, waarin het besluit omtrent de ambtelijke fusie met Boxtel en St.Michielsgestel werd opgeschort;
• Een heel nieuw proces werd opgestart: Bureau WagenaarHoes kreeg opdracht een Plan van Aanpak op te stellen en een scenario-onderzoek te begeleiden. Een Brede Klankbordgroep werd opgericht, er volgde een onderzoek naar 36 mogelijke scenario’s op basis van 10 criteria en Bewonersavonden werden georganiseerd met als uiteindelijk doel: een brede volksraadpleging;
• Op 26 november 2015 werd een raadsvoorstel van het College van B&W aangenomen –Bijlage 4 , waarin gesteld werd dat: o Herindeling van de gemeente Haaren als geheel nu geen realistische optie is; o Het toekomstperspectief voor de gemeente een opsplitsing is, waarbij de oriëntatie van de inwoners van ieder van de dorpen leidend is; o Opsplitsing op termijn voor de hand ligt; o Een raadplegend referendum georganiseerd zal worden om de wensen van de burgers te inventariseren.
• Op 17 december 2015 werd een raadsvoorstel van het college van B&W aangenomen- Bijlage 5, waarin gesteld werd dat: o Zelfstandigheid geen toekomstbestendige en bestuurskrachtige oplossing is voor de langere termijn; o Een herindeling van de gemeente als geheel met één of meerdere gemeenten geen draagvlak heeft; o Het opsplitsen van de gemeente draagvlak heeft en op termijn een toekomstbestendige en bestuurskrachtige oplossing voor alle dorpen kan bieden; o Als voorgenomen besluit vast te stellen: De gemeente Haaren zal op termijn opsplitsen. Deze opsplitsing vindt plaats als er voor alle dorpen een toekomstbestendige en bestuurskrachtige oplossing voorhanden is; In de periode van zelfstandigheid die voorafgaat aan de opsplitsing, gaat de gemeente Haaren alleen intergemeentelijke samenwerkingsverbanden aan die bijdragen aan een toekomstige opsplitsing of de toekomstige opsplitsing niet in de weg staan.
• Op 28 januari 2016 lag er een raadsvoorstel van het college van B&W –Bijlage 6 – met als inhoud: o Een raadplegend referendum te organiseren met betrekking tot de toekomst van de gemeente Haaren; o De te formuleren vraagstelling. De gemeente Haaren blijft zelfstandig; De gemeente Haaren splits op termijn op; De gemeente Haaren splits zo snel mogelijk op. • waarbij het mogelijk was op alle drie de opties te stemmen. • In de raadsvergadering van 28 januari 2016 werden door verschillende partijen amendementen op de vraagstelling ingediend, waarbij de raadsleden niet tot overeenstemming konden komen.
Het gevolg hiervan was dat de raad besloot- zie –Bijlage 7: o Geen raadplegend referendum te organiseren met betrekking tot de toekomst van de gemeente Haaren. • Voor de raadsvergadering van 21 april 2016 ligt een raadsvoorstel van 4 van de 5 fractievoorzitters –Bijlage 8– . De inhoud van dit raadsvoorstel luidt: o Als toekomstperspectief vast te stellen, dat de gemeente opsplitst op het moment dat voor alle dorpen een toekomstbestendige en bestuurskrachtige oplossing voorhanden is; o Het college voor de tussenliggende periode een aantal kaders mee te geven, namelijk: Volg de ontwikkelingen bij alle buurgemeenten en rapporteer eenmaal per half jaar terug aan de gemeenteraad, of eerder als daartoe aanleiding toe is; Volg de ontwikkelingen bij de provincie en rapporteer eenmaal per half jaar terug aan de gemeenteraad, of eerder als daartoe aanleiding toe is; Ga door met samenwerking met gemeenten in de regio, maar ga daarbij alleen samenwerkingsverbanden aan, die bijdragen aan een toekomstige opsplitsing of die daaraan niet in de weg staan; Maak in relatie tot het toekomstperspectief keuzes in de organisatie met het oog op verbeteren van kwaliteit, verminderen van kwetsbaarheid en beheersing van kosten.
Dit raadsvoorstel voor de vergadering van 21 april is de reden, dat de Belangengroep Toekomst Haaren NU een dringend beroep op u doet als gedeputeerde en portefeuillehoudster besturen nieuwe stijl, (veer)krachtig bestuur en toezicht op de gemeenten. Immers, onder (massale) druk van de burgers is op 20 november 2014 een in oktober 2014 voorgenomen besluit om te fuseren met de gemeenten Boxtel en St.Michielsgestel opgeschort omdat er bij de burgers geen draagvlak voor dit plan was. De argumentatie voor die beoogde fusie lag in het feit dat zelfstandigheid niet aansloot bij de provinciale visie van veerkrachtig bestuur en Haaren niet de omvang had om de daarbij behorende taken goed uit te kunnen voeren. Een heel democratisch proces is opgezet met als einddoel een brede volksraadpleging.
Dat einddoel is niet bereikt. Sterker nog: • het toekomstperspectief van de gemeente Haaren -opsplitsen- wordt afhankelijk gemaakt van de toekomstbestendige en bestuurskrachtige oplossing van 4 andere gemeenten (Vught, Oisterwijk,Tilburg en Boxtel, waarbij de gemeente Haaren bepaalt of en wanneer deze gemeenten aan deze criteria voldoen.: • Eenmaal per halfjaar zal het college van B&W dan bekijken of deze gemeenten zover zijn; • Eenmaal per halfjaar zal het college van B&W dan de ontwikkelingen bij de Provincie bekijken; • Men gaat door met samenwerkingen in de regio, voor zover deze bijdragen aan een toekomstige opsplitsing of deze niet in de weg staan. Niet alleen voelen burgers van de gemeente Haaren zich met dit raadsvoorstel volledig genegeerd, maar ook hebben zij de stellige indruk, dat de Toekomst van Haaren op de zeer lange baan wordt geschoven. Waarbij zij zich, op basis van ervaringen uit het recente verleden, ook ernstige zorgen maken over samenwerkingsverbanden, welke later slechts moeizaam of tegen hoge prijs weer ontbonden kunnen worden. Veel belastinggeld, tijd en energie lijken daarmee verspild Wij weten nu niet meer welke weg we nog kunnen bewandelen om de Gemeente Haaren te bewegen, in het belang van de toekomst van Haaren, actief verder te gaan met het proces Toekomst Haaren en wij wenden ons nu in laatste instantie tot u als toezichthouder op gemeenten.
Wij vragen u in te grijpen c.q. uw invloed aan te wenden om dit proces weer actief op de rit te krijgen. Wij hebben er begrip voor, dat u gaande het proces niet kon of wilde interveniëren in een lokaal democratisch proces. U heeft op 3 december 2015 in een gesprek met Marcel Kloprogge, een betrokken inwoner uit Helvoirt, aangegeven, dat u openstond voor een informeel gesprek over de toekomst van Haaren met de gemeenteraadsleden. Een aanbod dat hij diezelfde avond tijdens het Raadsplein aan de gemeente heeft voorgelegd. Of dit gesprek ooit heeft plaatsgevonden weten wij niet.
In het visiedocument (Veer)krachtig Bestuur in Brabant: ‘Leiderschap en dienstbaarheid’ staat als een van de drie belangrijkste uitgangspunten: “De overheden staan voor een dubbelopgave: aan de ene kant is er meer slag- en schakelkracht nodig en aan de andere kant is het belangrijk om herkenbaar te zijn voor de burger en betrokken te zijn bij wat er lokaal gebeurt”. Het kan volgens ons niet zo zijn, dat het voorliggende raadsvoorstel daaraan voldoet. Immers men besluit in feite om NIETS te doen. U bent, ons inziens, nog de enige tot wie wij ons kunnen wenden.
Namens de burgers van Haaren stelt de Belangengroep Toekomst Haaren haar hoop op een echte democratie, waarin daadwerkelijk naar de burgers geluisterd wordt, op u als toezichthouder. Belangengroep Toekomst Haaren staat voor een open en transparante dialoog. Om die reden sturen wij een afschrift van deze brief naar de stakeholders in dit proces en dinsdag naar de pers. In afwachting van een spoedige reactie, tekenen wij, met vriendelijke groet,
Opinie van de raad Gemeentelijke samenwerking RV 2014 10 09 747 2. Uitslag enquête van Belangengroep onder de bevolking van Haaren november 2014 3. Motie Intergemeentelijke samenwerking 2014 11 20 4. Raadsvoorstel scenario onderzoek Toekomst Haaren RV 2015 11 26 884 5. Raadsvoorstel Scenario onderzoek Toekomst Haaren RV 2015 12 17 894 6. Raadsvoorstel Scenario onderzoek Toekomst Haaren RV 2016 01 28 901 7. Raadsbesluit Scenario onderzoek Toekomst Haaren RV 2016 01 28 901 besluit 822 8. Raadsvoorstel bestuurlijke organisatorische Toekomst gemeente Haaren Concept RV 2016 04 21 932
CC: College B&W en gemeenteraad Haaren Colleges B&W en gemeenteraden Boxtel, St.Michielsgestel, Oisterwijk, Vught, Tilburg College Gedeputeerde Staten Provincie Noord Brabant Fractievoorzitters Provinciale Staten Provincie Noord Brabant
